İnsanlık tarihi kadar eski duvar süslemesinin,
dokuma tekstilinin en eski formuyla birleştiği Duvarlar ve Ötesi sergisi farklı koleksiyonlardan yüz ondan fazla duvar halısını Sakıp Sabancı Mardin Kent Müzesi'nde buluşturdu
Özdemir Altan (1931-) Çağdaş Müzik ve Üç Antik Anadolu Kralı, 1972
Pamuklu, yünlü dokuma İstanbul Radyoevi Daimi Koleksiyonu
Mardin’de Sakıp Sabancı’nın vasiyeti üzerine Sabancı Vakfı tarafından restore edilerek müze ve sanat galerisine dönüştürülen Sakıp Sabancı Mardin Kent Müzesi - Dilek Sabancı Galerisi, Duvarlar ve Ötesi sergisini ziyarete açtı. Mağara resimlerinden başlayan, yerleşik yaşama geçişle birlikte duvarları süsleme içgüdüsünün, fresk ve mozaik gibi çeşitli mimari bezemelerin yanı sıra, tekstilin en eski formlarından biri duvar dokumalarının tarihsel süreçteki gelişimini anlatan Duvarlar ve Ötesi sergisi, farklı koleksiyonlardan yüz ondan fazla duvar halısını bir araya getiriyor.
Anonim Saf Seccade, 19. yüzyıl sonu Pamuklu, yünlü dokuma Özel Koleksiyon
Antik Yunan ve Roma'da, üst sınıfın villa ve saraylarında yer alarak sosyal statü belirten, gündelik yaşamı ve doğayı konu alan fresk ve mozaiklerin ipuçlarını taşıdığı zengin bir gelenek olan duvar halısı dokumacılığı 1400'lü yıllardan itibaren Avrupa’da aristokrasinin önemli bir parçası olur, sonradan genellikle goblen adıyla anılacak olan bu dokumalar bir anlamda fresklerin yerini alarak taşınabilir ve ihtişamlı eserler hâline gelir.
Duvar dokumaları, Rönesans boyunca görkemli bir odanın en önemli dekoratif öğeleri olur. 18. yüzyılda Avrupa duvar halılarında önemli resimler ve geçmişte dokunan eserler kopya edilir, 19. yüzyılda Avrupa’da her alanda moda hâline gelen Oryantalizm akımı duvar halılarında da görülür. 1920 ve 1930’lardaki Bauhaus figürleri, 1932’de Pablo Picasso, Georges Braque, Henri Matisse, Fernand Léger, Joan Miró ve mimar Le Corbusier gibi önemli isimler, yapıtlarını tuvallerle sınırlamaz, dokumalara da uygular ve böylece seramikte olduğu gibi, sanatta yeni bir alan açar. 1950’lerden itibaren tasarımcılar, geleneksel üretim biçimlerine yeni yorumlar getirerek klasik duvar halısı uygulamalarından kopan, güncel sanat içinde konumlanan eserler verir.
Tarih boyunca duvar halısı dokumacılığı, genellikle üst ve aristokrat sınıflara mahsus bir sanat olur. Kırsal kesim ve küçük yerleşimlerde ise duvar halısı dokumacılığı farklı bir biçimde halk sanatına yansır. El işlemeleri ve dokumalar, masal ve efsanelerden sahneler içeren halı ve kilimler, keçeler, takvimler ve fotoğraflar duvarlarda yerlerini bulurken, kutsal diyarlar ve özlemi çekilen coğrafyalara ait manzara resimleri de unutulmaz. Evlerin, bazen de kamusal alan ve yapıların duvarlarını süsleyen halı ve bezemeler sosyal değişimlere uğrar. İnanç, beğeni ve özenmeleri yansıtan malzeme ve tekniklerle işlenerek günümüze ulaşır.
Vahap Avşar İmgelerin Kardeşliği (Kahveci Güzeli ve Son Akşam Yemeği), 2022 Tekstil kolaj, BüroSarıgedik
Duvarlar ve Ötesi bir yandan inanç kaygısıyla ve geleneksel tekniklerle üretilen isimsiz duvar halılarını, diğer yandan güncel tasarım figürlerini barındıran ve çağdaş metotlarla üretilen örnekleri bir arada sunuyor. Sakıp Sabancı Mardin Kent Müzesi’nin yeni müdürü Fırat Şahin döneminin ilk sergisi olan Duvarlar ve Ötesi, salıdan cumartesiye 09.00-17.00 saatleri arasında Sakıp Sabancı Kent Müzesi - Dilek Sabancı Sanat Galerisi’nde ziyaret edilebilir. Sergi 30 Nisan 2023 tarihine kadar açık kalacak.
Anonim Banknot Halı, 20. yüzyıl başı Pamuklu, yünlü dokuma Turgay Artam Koleksiyonu
Mardin’in asırlar boyunca biriktirmiş olduğu kültür deneyimine katkıda bulunmak istedik ve Sakıp Sabancı Mardin Kent Müzesi Dilek Sabancı Sanat Galerisi’nin açılışını 2009 yılında gerçekleştirdik. Galerimiz bugüne kadar 10 sergiye ev sahipliği yaptı. Burada açılışını yaptığımız Duvarlar ve Ötesi sergisi bizi, insanlık tarihinin ilk zamanlarından günümüze kadarki süreç içinde dokumaların yolculuğuna çıkarıyor. Medeniyetlerin doğduğu Mezopotamya topraklarının kadim şehri Mardin ile bu sergiyi buluşturmaktan dolayı çok mutluyuz. Sabancı Vakfı Mütevelli Heyeti Üyesi Dr.h.c. Dilek Sabancı
Comments