Fransız sanatçı Mireille Blanc’ın bizi “resimlerden uzağa” götürmeyi önerdiği kişisel sergisi Resimlerden Uzakta THE PILL’de devam ediyor. Gündelik yaşamın sıradan kesitlerine yeni temsiliyetler ekleyerek tanıklık ettiren sergiye dair Blanc ile konuştuk
Röportaj: Merve Akar Akgün
Mireille Blanc, Fotoğraf: Andres Donadio
Buluntu fotoğrafları bir başlangıç noktası olarak kullandığınız ve hassas fırça darbeleri ve ince bir renk paletiyle yeniden yorumladığınız özgün tekniğinizle tanınıyorsunuz. Çalışmalarınız bulanıklık ve parçalanma etkisi yaratırken, günlük sahnelere rüya gibi, içe dönük bir boyut getiriyor. Gündelik hayatta sizi büyüleyen şey nedir? Çalışmalarınız nasıl bu noktaya geldi?
Şeylerin esrarengiz yönüyle ilgileniyorum; tanıdık olanın, gündelik olanın, hatta sıradan olanın nasıl birdenbire tuhaflaşabildiğiyle... Resmim tamamen şeylerin ortaya çıkış biçimiyle ilgili. Günlük yaşamda beni büyüleyen şey de bu: Gerçekliğin nasıl aniden kaybolduğu ve sanki hiç “görülmemiş” gibi farklı göründüğü. Bu, sanat öğrencisiyken beni büyülemiş olan (fenomenolojideki) “indirgeme” olgusu: Şeylerin özlerini kaybedip yeni bir öz kazanmaları durumu. Bizi çevreleyen her detay bir ressam için tükenmez bir konu olabilir! Ben her zaman fotoğraflarla çalıştım. Gündelik hayat da bir tür sıradanlık ve dolayısıyla hakikat, her zaman meşguliyetlerimin bir parçası.
Bulanık veya hasarlı fotoğraflarla çalışarak hafıza, algı ve gerçeklik temalarını araştırıyorsunuz. Geçmişle nasıl bir bağ kuruyorsunuz?
Çalışmalarımda günlük olarak fotoğrafladığım şeylerle bağlantılı anlık bir hafıza var. Ama aynı zamanda geçmişle, daha uzak bir hafızayla da güçlü bir bağ var, onlarca yıllık eski fotoğrafları yeniden işlediğimde, onlardan detaylar ve parçalar çıkarıyorum. Geçmişle olan ilişki aynı zamanda renklerin gri ve beyaza doğru eğilim gösterdiği, şeylerin bazen kaybolmaya yüz tuttuğu (örneğin flaş fotoğrafı yiyip bitirdiğinde) bir desatürasyon yoluyla biçimsel olarak da ifade ediliyor. Aradığımın kişisel bir şeyden çok bir tür ortak geçmiş olduğunu söyleyebilirim - ve böylece her izleyici tanıdık konular, hafızadan nesneler bulabilir...
Mireille Blanc, Dog, 2022, 43 x 33 cm
Resimlerden Uzakta serginizde, fotoğrafların konularını değil kendilerini tüm kusurlarıyla birlikte yeniden üreten resimler sunuyorsunuz. Bu sanatsal tercihin bellek ve duyum temalarını keşfetmenizi nasıl zenginleştirdiğini açıklayabilir misiniz?
Gördüğümüz şeyde gerilim yaratmayı seviyorum: Görüntülerin ölçülü olmasını istiyorum, böylece her şey hemen netleşmiyor. Benim için resmin zorluklarından biri de bu: Görüntünün ortaya çıkması için gereken zaman. Bu zaman resmin kendisine özgü bir durum.
Çalışmalarım var olan bir nesne ya da fotoğrafla karşılaşmam sonucu ortaya çıkıyor. Daha sonra bu nesne ya da fotoğrafın fotoğrafını çekiyorum (bulduğum fotoğrafların aile albümlerinden, kişisel ya da başka türlü olduğunu belirtmeliyim – İnternet’te asla resim aramıyorum, ne arayacağımı bilemem). Daha sonra ardışık mesafe koyarak ilerliyorum. Görüntümü yeniden çerçeveliyorum, ayrıntıları kaldırıyorum, bulanıklaştırıyorum ve çarpıtıyorum. Konumu tüketirim, artık belirgin olmamasını sağlarım. Başlangıçta sahip olduğum tuhaflık hissini bastırıyorum.
Tüm bu filtreleri görünür kılarak bu belgelerden resim yapıyorum. Beni ilgilendiren imgenin durumu; bir imgenin yeniden üretimini, belgenin kendisini, stüdyo duvarına bantlanmış, yeniden işlenmiş fotoğrafı kalın, yoğun bir macunla boyamak söz konusu. Böylece tüm izler görünür kılınıyor: Kırpma için kullanılan bant, okuma izleri…
Mireille Blanc, Oeufs, 2023, 20 x 15 cm
Sıradan nesneler ya da sahneler resimlerinizde dönüşüme uğruyor. Andy Warhol'un sıradan nesnelere yepyeni bir yaklaşım getirmesi gibi, siz de günlük sahnelerin büyüsünü ortaya çıkarırken onları karmaşık ve ilgi çekici hale getiriyorsunuz... Resme dönüştürmeye karar verdiğiniz konuları veya görüntüleri nasıl seçiyorsunuz? Bazı çalışmalarınızın arkasında kişisel bir hikâye var mı?
Konular kendilerini bana dayatıyor ve genellikle tesadüfi karşılaşmalar oluyorlar. Konuları seçerken büyük ölçüde sezgiler devreye giriyor. Ve bir imgeyi resmetmek için bir ihtiyaç olması gerekiyor. Resimlerim belli bir soyutlama eğiliminde - ben buna figuration contrariée (karşıt figürasyon) demeyi seviyorum. Konular belirsiz kalabiliyor ya da bazen ortaya çıkmakta zorlanabiliyor - diğer resimlerde ise hemen tanımlanabiliyor. (İşte o zaman beni ilgilendiren şey onların olasılık dışı yönleri... bir şeylerin kaçması gerçeği olduğunu anlıyorum.)
Nesnelerin çoğu doğrudan çevremden geldiği için resimlerimin arkasında genellikle kişisel hikâyeler var, ancak bunların mutlaka anlatılmamasını ilginç buluyorum, böylece tuvaller izleyicilere “açık” kalıyor, böylece herkes onlarda kendi yaşamlarının ve anılarının yankılarını bulabilir.
Mireille Blanc, Sweat, 2023; Iris, 2023, 40 x 28 cm; Yet, 2023, 160 x 125 cm; Studio, 2022, 60 x 48 cm; Refrain, 2023, 20 x 15 cm; Figurine, 2023, 200 x 150 cm
Resimleriniz güçlü bir duygusal rezonansa sahip ve izleyicide kişisel anıları çağrıştırarak izleyicilerinizle güçlü ve samimi bir bağ oluşturabiliyor. Farklı mekânlar çalışmalarınızı nasıl etkiliyor, özellikle de İstanbul?
Çalışmalarımı bağlamından koparmak, başka görüşlerle yüzleştirmek, başka yerlerde, başka bağlamlarda (Fransa ve çalıştığım Paris dışında) nasıl karşılanacağını görmek bana ilginç geliyor. İstanbul zıtlıklarla dolu bir şehir, gelenek ve modernliğin karışımıyla ilham verici –İstanbul’da sadece birkaç kez bulundum. Şehrin atmosferi, içinden yayılan canlı ve hareketli atmosfer beni özellikle etkiledi. Tüm bunlar resimlerimi besliyor ve onlara nüfuz ediyor.
Mireille Blanc, Planche 2 - A.W, 50 x 40, 2018
Aby Warburg'un çalışmaları ve Atlas Mnemosyne ile diyalog halinde serginizde merkezi bir rol oynuyor. Aby Warburg'un metodolojisi ve aralık ikonolojisi kavramı yaratıcı sürecinizi ve resim ile fotoğraf arasındaki ilişkiyi algılama biçiminizi nasıl etkiliyor?
Mnemosyne Atlası'nı ve Aby Warburg'un araştırmasının kapsamını keşfettiğimde büyülendim. Aby Warburg, imgeleri, onların benzerliklerini, yankılarını ve karşılıklarını inceleyerek, jestlerin, insan hareketlerinin sürekliliğinin bir tarihini düşünmeye çalıştı. Dönemler, üsluplar ve biçimler Atlas levhalarında, imgelerin takımyıldızlarında çarpışıyor, yeni ilişkiler, yeni bilgi hatları çiziyor, hem olası hem de açık. Bu şekilde imgelerin hafızası açığa çıkıyor.
Resmimi Aby Warburg'un yaptığı gibi hiyerarşi olmaksızın ipuçları, takımyıldızlar, tekrar eden motifler ve konular açısından düşünmeyi seviyorum. Resimlerimde "tek" konu fikrine karşı çalışıyorum - seri olarak da değil. Ama sonradan fark ettiğim tekrarlar var. Ayrıca bir sanatçı olarak hayatınız boyunca aynı fikir etrafında döndüğünüzü düşünüyorum... Serginin açılış ve kapanışını yapan, Aby Warburg'un tabağını temel alan Plate 2 - A.W. adlı resim, sergideki resimler arasındaki bağlantıların, ilişkilerin ve biçimsel geri tepmelerin programını oluşturuyor.
Commentaires