Joseph Terdjan'ın resimleri Madrid'de bulunan Gallery José de la Mano tarafından 23-27 Ekim 2024 tarihleri arasında 19. Contemporary İstanbul'da sergileniyor
Joseph Terdjan, İsimsiz, Tuval üzeri yağlı boya, 47x65,7 cm, 1978
Joseph Terdjan, 13 Kasım 1924'te İskenderun'da (Alexandrette) doğan, babasından Ermeni, annesinin Fransız kökenli, ikisi de Adana şehrinden olan bir Türk sanatçısıdır. Daha çocukken ailesi, babası Agob Terdjan'ın ona çizim öğrettiği Lübnan'ın Beyrut şehrine taşındı. Beirut'taki edebiyat ve felsefe eğitiminin ardından Joseph Terdjan’ın ilk sergisindeki eserleri, Lübnan’daki Fransız büyükelçisi Armand de Blanquet du Chaylat (1898-1996) tarafından fark edildi ve genç sanatçıya Paris’te üç yıl kalması için burs verildi. Joseph Terdjan Paris'teki zamanını dolu dolu yaşadı; Quartier Latin ve Saint-Germain-des-Prés'deki kafelerde kısa şiirler yazmaktan ve Gérard de Nerval, Rimbaud, Jean Giono ve Rainer Maria Rilke okumaktan büyük keyif aldı. Bu sürecin ardından gelen Fransa'daki ilk kişisel sergisi Parisli eleştirmenlerin hızlıca dikkatini çekti.
Joseph Terdjan, Ruisseau, Tuval üzeri yağlı boya, 39x47 cm, 1981
Bu önemli serginin ardından Joseph Terdjan Fransa'dan Beyrut'a döner; sanatçının Lübnan, Suriye ve Mısır'daki birkaç solo ve grup sergisi gerçekleşir. Annesinin yazdığına göre eserleri "olağanüstü bir başarı" elde eder ve Suriyeli-Lübnanlı filozof René Habachi (1915-2003) tarafından özellikle övülür. Habachi, Haziran 1954'te Beyrut'ta düzenlenen bir sergide, Terdjan'ın resmindeki renk üzerine "Bu grileri, bu toprakları, bu toprak renklerini takip edin... Onlar aniden aydınlık bir Orient'e bürünürler" diye yazar. Danatçı 1950'lerin sonu ile 1980'ler arasında Paris ve Beyrut arasında yaşamaya ve çalışmaya devam etti; Galerie Bernheim-Jeune ve Sursock Müzesi'nde, çeşitli çağdaş sanat bienallerinde ve Paris'teki Grand Palais'deki Salon d'Automne ve Salon des Indépendants'da düzenli olarak sergiler açtı. Fakat Terdjan’ın sanat kariyeri daha sonra Paris’te açtığı iki kişisel sergiyle önemli bir yöne evrildi. Bu sergiler 1960’ta Galerie Madeleine Rauch’ta, ardından Rue Saint-Honoré’de ve 1966’da ünlü Galerie Bernheim-Jeune’de gerçekleşti. Sanatçı bu sergilerin ilkinde, Louvre Müzesi'nin eski küratörü olan sanat tarihçisi Michel Florisoone (1904-1973) ile tanıştı. Florisoone, Terdjan'da “sanatı derin, içsel, meditatif ve her şeyden önce niyet ve araçlarda çok saf olan gerçek bir şair” görür. Musée National d’Art Moderne müdürü Bernard Dorival (1914-2003) de bu sergide Joseph Terdjan'ın eserlerini keşfetti ve daha sonra Fransız Devleti'nin sanatçıdan 1974'te satın aldığı Dallar (1971) da dahil olmak üzere iki resmini satın almasını destekledi. Sergi sırasında bir gazeteci sanatçının yapıtları hakkında, “Bu ressamın sanatında Doğu'dan gelen tüm rüyaların ateşi kaynıyor ve ikili bir kültürün katkısı açıkça görülüyor” diye yazar.
Joseph Terdjan, İsimsiz, Tuval üzeri yağlı boya, 47x61,5 cm, 1976
Joseph Terdjan 1988'de, 63 yaşındayken Paris'te Musée Marc Chagall de Nice'in küratörü tarafından düzenlenen 40 Years of Painting: 1947-1988 başlıklı ilk retrospektif sergisini açtı, Sanatçı hayatının bu döneminde, Montmartre semtinin simgesi olan ve Nisan 2001'de Amélie Poulain filmiyle ünlenen Café des 2 Moulins'deki edebi ve sanatsal toplantılara düzenli olarak katıldı.
Joseph Terdjan aynı yılın ilerleyen zamanlarında, 19 Aralık 2001'de Paris'te hayata veda etti ve yapıtları Lübnanlı şair ve yazar arkadaşı Salah Stétié'nin (1929-2020) 2014'te yazdığı gibi “Hala gerçek anlamda keşfedilmeyi bekliyor.”
Bugün, ölümünden yirmi üç yıl sonra, Gallery José de la Mano, ressamın yapıtlarını Contemporary İstanbul'un 19. edisyonunda sergiliyor. Terdjan'ın resimlerini 23-27 Ekim 2024 tarihleri arasında Contemporary İstanbul'da izleyebilirsiniz.
Comentarios