Yayını olan, metin üzerine çalışan sanatçılar ve inisiyatifler ile yayım yapan müze, galeri, kurum ve enstitüleri bir araya getirerek kitap üretimleri üzerinden yeni bir ortak alan yaratmayı hedefleyen border_less ARTBOOK DAYS’in dördüncü edisyonu 15 Mayıs'a dek Arter ev sahipliğinde devam ediyor. Sanat alanında üreten, söz söyleyen ve paylaşan insanları aynı çatı altında toplayarak yayınevleri üzerinden de yeni etkileşim zeminleri oluşturmayı amaç edinen etkinliği bu defa katılımcılardan biri olan Ufuk Barış Mutlu'nun gözünden aktarıyoruz
Yazı: Ufuk Barış Mutlu
Eylül 2018’de, Nur Horsanalı ile Tünel’deki Türk Alman Kitabevi’nde buluştuk. Nur, İstanbul Bilgi Üniversitesi’nden arkadaşımdı ve en sevdiğim şahıs yayımlarından bir olan Halletmek’in (Sf. 62) yaratıcısıydı. Gündem konumuz, 2016’da yayımladığım Anadolu el aletleri konulu araştırma projem Balta, makas, çekiç (Sf. 70) ile Halletmek’in birer kopyasını takas etmekti. Sonuçta ikimiz de pek kitap yapılmayan bölümlerden, sanat ve endüstriyel tasarım alanları arasında geçişen birer yayın hazırlayarak mezun olmuştuk. Buluşmamızdan birkaç ay sonra, Nisan 2019’da Nur’dan bir mesaj aldım. border_less ARTBOOK DAYS’e katılım daveti aldığını ve düzenleyen ekibe Balta, makas, çekiç’i önerdiğini söylüyordu. border_less’ı ilk o an duydum, ilk günden itibaren de sınırı ve sınırsızlığı arasındaki glife özen göstererek “border_less” olarak yazdım. Nur da öyle. 11 Mart 2019’da border_less kurucu ortakları Melek ve Ümit’e (Huo Rf ) bir ileti gönderdim ve tanıştığımıza memnun olduğumu söyledim. Ben Huo’ya Ümit dedim, onlar da bana “Ufuk’u mu kullanıyorsun yoksa Barış’ı mı?” diye sordular. Bu, Melek ve Huo ile başlayacak olan güzel diyaloğumuzun ilk karşılaşmasıydı ve yakın zamanda bizi üç ARTBOOK DAYS’e, birçok yayına, border_less PAPER’a, İKSV Çalışma ve Araştırma Programı’na katılımıma, beraber yaptığımız panellere, uzun sohbetlere ve hatta Torino’ya götürecekti.
Melek ve Huo ile tanıştıktan hemen sonra, katıldığım en keyifli etkinliklerden biri olacak border_less ARTBOOK DAYS 2019’a dahil olmaya karar verdim. Balta, makas, çekiç’i fiziksel satış noktalarında bulunduruyordum ama insanlarla temas edeceğim bir etkinliğe henüz katılmamış ve tepkileri doğrudan gözlemlememiştim. Şahıs yayımcılığını seven ve savunan ama bu konuda yalnız hisseden biri olarak bu kadar niş bir alanın ulaşabileceği kitlenin epey dar olacağını düşünüyordum. 12 Nisan 2019 sabahında, etkinliğin yapılacağı alana, Mixer’in eski mekânına gittim. Yanımda Balta, makas, çekiç’in kopyaları, kitapları sergilemek için yaptığım kontrplak kutular, kitaptaki illüstrasyonların 1/1 ölçekli orijinalleri, monogramımı basmak için kullandığım kaşe ve liseden beri benimle olan Kaweco dolmakalemim vardı. Alana gittiğimde, beni adlarımızın nakışla işlendiği kumaş masa isimlikleri ve bugün bile kullanmaya devam ettiğim bez çantalar karşıladı. Şu an SAHA Studio olan mekânın ortasında kapalı bir oda ve birkaç sütunu taşıyan dikdörtgen biçimli geniş bir düşük zemin vardı. Bu zemini U şeklinde dolanan masalardan iki tanesi sanatçılara ve geri kalanı da kurumlar ile inisiyatiflere ayrılmıştı. Sanatçı masaları U’nun zemininde, alanın doğrudan doğal ışık alan tek bölümündeydi. İşlerimi sunacağım masayı, altı sanatçı ile paylaşacaktım. Ve komşu masamızdan bazı transferlerimiz de olacaktı. O masa, gördüğüm en sıkışık ve en eğlenceli masa olmaya devam ediyor. border_less ARTBOOK DAYS’in ilk edisyonu, hatırı sayılır bir vakittir elimde bulunan ilk şahıs yayınımı, birebir diyaloglarla buluşturduğum ilk etkinlik oldu. Bu alanda iş üreten, eline aldığı kitabın kâğıdını koklayan, ISBN almak için Ankara’daki Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü’nü aramış olan pek çok üretken insanla tanışmamı sağladı. Bu kişilerin pek çoğu etkinliği takiben arkadaşlarım oldular. Avrupa’nın en iyilerinden olduğunu düşündüğüm ve şahıs yayımcıları en az kurumsal müşterileri kadar seven bazı matbaalar da oradaydı. Ve en önemlisi, sanatçı kitaplarına değer veren, elindeki işin üreticisiyle iletişim kurabilen, içeriğin yanında cilt tekniği de inceleyen harika bir ziyaretçi kitlesiyle buluşmaktı. Türkiye’de bu denli ilgili bir topluluk olması beni şaşırtmıştı, üstelik türünün ilk örneği olan bir etkinlikte.
Dolu dolu geçen üç gün boyunca iki komşu sanatçı masası arasındaki muhabbet iyice ilerledi. Etkinliğin bitiş saatiyle beraber masada kalan kitapları aramızda takas ettik ve içlerine notlar yazdık. Bugüne dek yaşadığım en güzel etkileşimlerden biri olan bu anın ardından Çiya’ya yemeğe gittik ve gelecekte ortaya çıkacak birçok ortak projenin başlangıcını kutladık. O gün hayatıma Melek ve Huo’nun yanında Vardal Caniş, Ecem Yüksel, Burak Ata, Selim Bilen, E S Kibele Yarman, Elif Kahveci, Neslihan Başer ve Toygun Özdemir gibi birçok dost kattı. Takip eden günlerde Melek ve Huo ile border_less PAPER’ı kurguladık ve zorunlu askerliğimden önce koştura koştura baskıya yetiştirdim. Vardal Caniş ve Huo’nun önerisiyle başvurduğum İKSV Çalışma ve Araştırma Programı’na kabul edildim ve ilk eskizlerini orada yaptığım yayın serim PostaKit’in ilk baskısını hazırladım. ÇAP’ı ilk kez duyduğum o akşam Vardal Caniş ve Huo’nun bana verdiği kısırı sarmalayan petrol yeşili Tupperware’i hâlâ geri vermedim. PostaKit’in ilk baskısı ve Balta, makas, çekiç’in İngilizce edisyonunu border_less’ın daveti ile FLAT Art Book Fair’e götürdüm ve Torino’daki bu fuar, pandeminin hemen öncesinde yapılmış bir seyahat olarak uzun süre unutmadım. 2020’deki border_less ARTBOOK DAYS Pop Up’ta, birkaç ay sonra Grafik Tasarımcılar Meslek Kuruluşu ödülü alacak olan PostaKit’in ilgi çektiğini gördüm ve bunu bir seri haline getirmeye karar verdim. Türkiye’nin çeşitli noktalarında kitap meraklılarının birbirini tanımasını sağlayan border_less çantalarını tasarladım. Benim için pandeminin gayriresmi molası olan border_less ARTBOOK DAYS 2021’de PostaKit serisinin lansmanını yaptım ve ilk maskeli etkinlik deneyimimi büyük bir keyifle geçirdim. Bu güzel tanışıklık, henüz birkaç hafta önce Huo ve E S Kibele Yarman ile yaptığımız bir Unlimited söyleşisine ve yazdığım bu satırlara kadar ulaştı. Tüm güzel inisiyatifler için teşekkürler sevgili border_less, ARTBOOK DAYS 2022’de görüşmek ve yeni anılar eklemek üzere.
Comments