La Biennale di Venezia 2025’in ilk ödülleri Twyla Tharp ve Carolina Bianchi'ye
- Ayşe Draz & Mehmet Kerem Özel
- 14 Oca
- 4 dakikada okunur
La Biennale di Venezia tarafından düzenlenen Biennale Danza’nın bu yıl gerçekleştirilecek yeni edisyonunda Yaşam Boyu Başarı Altın Aslan Ödülü Twyla Tharp’a, Gümüş Aslan Ödülü Carolina Bianchi’ye verildi
Yazı: Ayşe Draz & Mehmet Kerem Özel
Solda: Carolina Bianchi Sağda: Twyla Tharp
La Biennale di Venezia’nın düzenlediği ve dünya çapında ses getiren altı sanat etkinliğinden dans üzerine olanı Biennale Danza’nın 17 Temmuz - 2 Ağustos 2025 tarihleri arasında gerçekleştirilecek edisyonunun ödülleri geçtiğimiz günlerde açıklandı. Festivalin sanat yönetmeni Wayne McGregor'un önerisiyle La Biennale di Venezia Yönetim Kurulu tarafından onaylanan Yaşam Boyu Başarı Altın Aslan Ödülü Twyla Tharp’a, Gümüş Aslan Ödülü Carolina Bianchi’ye verildi.
Altmış yıllık bir kariyer sahip, 1941 doğumlu Amerikalı koreograf Twyla Tharp, önce Amerikan Bale Tiyatrosu'nun okulunda ardından Martha Graham ve Merce Cunningham'ın stüdyolarında yetiştikten ve kısa bir süre Paul Taylor'dan eğitim aldıktan sonra 1965 yılında kendi topluluğu Twyla Tharp Dance’i kurdu. Tharp o zamandan günümüze dansıyla bedenleri ve zihinleri geleneklerden ve klişelerden özgürleştirdi, deneysel bir cüretle tap danstan caz dansına, post-modernden neoklasiğe kadar tüm türlerde koreografiler üretti. Tharp'ın, kendine özgü sanatsal izler bırakmadığı hiçbir gösteri sanatları biçimi yok. Sanatçı, diğer birçoğunun yanı sıra Joffrey Balesi, Amerikan Bale Tiyatrosu, Paris Opera Balesi, Kraliyet Balesi, New York Şehir Balesi, Boston Balesi ve Martha Graham Dans Topluluğu gibi büyük uluslararası toplulukların repertuarlarında yer alan yapıtlarından sinema dünyasına (özellikle Milos Forman'la Hair, Ragtime ve Amadeus filmlerinde yaptığı iş birliğiyle), müzikallere (örneğin klasiklerin en klasiği Singin' in the Rain için yaptığı yeniden sahnelemeyle), videoya, pop’a, rock'a (Frank Sinatra, Billy Joel ve David Byrne ile çalışmalarıyla) ve son olarak moda ve televizyon dünyasına uzanan çalışmalarıyla, aralarında Tony ve Emmy de bulunan bir çok ödül aldı, seyirciler kadar eleştirmenler ve Baryshnikov gibi sanatçılar tarafından sevildi.
Geçmişte Merce Cunningham (1995), Carolyn Carlson (2006), Pina Bausch (2007), Jirí Kylián (2008), William Forsythe (2010), Sylvie Guillem (2012), Steve Paxton (2014), Anne Teresa De Keersmaeker (2015), Maguy Marin (2016), Lucinda Childs (2017), Meg Stuart (2018), La Ribot (2020), Germaine Acogny (2021) ve Sabuto Teshigawara (2022) gibi sanatçılara verilen Biennale Danza Yaşam Boyu Başarı Altın Aslan Ödülü’nün bu yıl Tharp’a verilmesini Wayne McGregor şu sözlerle gerekçelendiriyor: “Twyla Tharp bir fenomenden başka bir şey değil. Tharp’ın titizlikle oyunsuluğu, klasik disiplin ve bale tekniği ile modern dans ve doğal hareketleri birleştiren çalışmalarının yanı sıra sahne ve film için yaptığı radikal şekilde yenilikçi koreografileriyle küresel dans ekolojisine yaptığı katkılar devrim niteliğinde ve rakipsiz. Twyla Tharp yaşayan en önemli koreograflardan biri.”
Festivalin Gümüş Aslan Ödülü’nü alan 1984 doğumlu Brezilyalı sanatçı, yazar ve yönetmen Carolina Bianchi ise bedenin radikal deneyimi üzerine yoğunlaştırdığı çalışmalarıyla son yıllarda adından oldukça söz ettiren bir sanatçı. 2020 yılında Amsterdam'a yerleşen ve 2023 yılında Cadela Força (Kaltak Gücü) başlıklı üçlemesinin ilk bölümü A Noiva e o Boa Noite Cinderela (Gelin ve İyi Geceler Külkedisi) ile Avignon Festivali'nde sansasyon yaratan Bianchi, bu yapıtıyla 2023-24 sezonunda Fransa'da Le Prix du Syndicat de la Critique tarafından En İyi Yabancı Gösteri ödülüne layık görüldü.
Önceki yıllarda Marlene Monteiro Freitas (2018), Théo Mercier (2019), Oona Doherty (2021), Rocío Molina (2022), Tao Dans Tiyatrosu (2023) ve Trajal Harell (2024) gibi sanatçılara verilen Biennale Danza Gümüş Aslan Ödülü’nün bu yıl Bianchi’ye verilmesini Wayne Mc Gregor şu sözlerle açıklıyor: “Bianchi, 2023 yılında A Noiva e o Boa Noite Cinderela ile üçlemesinin ilk bölümünün prömiyerini yaptı ve cehennemin en derin diyarlarına inişe benzer şekilde cinsiyetçi şiddetin derin dehşetini araştırarak bizi anıların iç içe geçtiği ve belirsizleştiği bir alana daldırdı. Bianchi, kendi bedenini çalışmalarının merkezi bir unsuru olarak kullanıyor ve bir yandan kadın performansı geleneğine sıkı sıkıya bağlı kalırken diğer yandan da bu geleneği eleştiriyor. Sansasyonel üçlemesini geliştirirken, Bianchi radikal performansın en uç noktasında kalmaya devam ediyor ve bize bu tür tavizsiz yeni sanatsal seslere duyulan temel ihtiyacı hatırlatıyor.”
19. Uluslararası Çağdaş Dans Festivali Biennale Danza 2025, 17-18 Temmuz tarihlerinde Twyla Tharp Dance topluluğunun Venedik’in ünlü tiyatro binalarından Teatro Maliban’da sahneleyeceği gösteri ile açılacak. Altmışıncı yıldönümünü kutlayan topluluğun 26 Ocak 2025’te Minneapolis'ten başlayarak uzun bir Amerika Birleşik Devletleri turnesiyle devam edecek olan Diamond Jubilee Tour’unun Avrupa prömiyeri olacak bu gösterinin programında; Tharp’ın 1998 yılında Beethoven'ın 33 varyasyonu üzerine yaptığı ünlü koreografisi Diabelli ile Philip Glass'ın Aguas da Amazonia üzerine yeni yaratımı Slacktide yer alıyor.
Carolina Bianchi ise Biennale Danza'ya Cadela Força üçlemesinin Kardeşlik başlıklı ikinci bölümünün İtalya prömiyeri ile katılacak. Erkeklik ve erkek bakışı üzerine odaklanan Kardeşlik, 18- 19 Temmuz 2025 tarihlerinde Teatro delle Tese'de sahnelenecek.
Yolunu temmuz ortasında Venedik’e düşürmeyi düşünenler için; 2023 Avignon Festivali’nde seyrettiğimiz, Cadela Força üçlemesinin ilki A Noiva e o Boa Noite Cinderela dolayısıyla Carolina Bianchi ile On Soruluk Sohbetler serisi kapsamında gerçekleştirdiğimiz röportajı tekrar paylaşıyoruz. Şunu da eklemek isteriz ki kadına karşı şiddeti, uyuşturucu ilaçlar yardımıyla gerçekleştirilen cinsel saldırı ve tecavüzü ele alan bu eseri son zamanlarda yakından takip ettiğimiz Gisèlle Pelicot (2011-2020) davası nedeniyle sık sık andık. Uzun soluklu performansı sebebiyle yolunun düştüğü Türkiye’de 2008 yılında tecavüze uğrayıp öldürülen Pippa Bacca’nın hikâyesinden başlayıp kendisinden hamile kaldığı Brezilyalı futbolcu eski sevgilisinin akrabalarına ve arkadaşlarına öldürttükten sonra cesedini köpeklerine yedirtmiş olduğu (2010) ve eski sevgilisinin suçlu bulunup yedi yıl hapis yattıktan sonra yeniden bir futbol takımı ile sözleşme imzalamasına olanak tanınan Eliza Samudio’nun hikâyesi[1] ve ardından da uyuşturucu ilaçlar yardımıyla kendi başına gelmiş olan cinsel tacizi konu alan eseri ile Bianchi’nin bu ödülü neden hak etmiş olduğuna dair hiçbir tereddüttümüz yok.
Bu vesile ile Ayşe Draz ve Mehmet Kerem Özel’in On soruluk sohbetler isimli serileri için 22 Ağustos 2023 tarihinde Carolina Bianchi ile gerçekleştirdikleri röportajı paylaşıyoruz
[1] Bianchi’nin altını çizdiği gibi hatırlamamız gerekenler bu erkek şiddetine maruz kalan kadınların adları olmalı, onlara şiddet uygulamış adamlar değil, her ne kadar ünlü olurlarsa olsunlar. Bu hikayenin detaylarını merak edenler Netflix’te yayında olan belgesel Görünmez Kurban: Eliza Samudio Vakası’nı izleyebilirler.
Comments